Hükümet corona virüsünün ekonomi üzerindeki etkilerini azaltmak için iki temel planı devreye soktu. İlk plan vatandaşlara ucuz faizli bol bol kredi vermek ve piyasadaki nakit akışını hızlandırmak oldu.
İkinci plan ise işsizlik patlamasının önüne geçmekti. Bunun için maaşın bir kısmının işsizlik sigortasından karşılandığı Kısa Çalışma Ödeneği uygulanmaya başlandı.
HAZİRAN 2021’E KADAR ÜCRETSİZ İZİN UZATILABİLİR
İkinci planın diğer bir ayağı ise ücretsiz izne çıkarılan işçilere ayda 1077 TL destek verilmesi (nakdi ücret desteği) uygulaması oldu. Haziran 2021'e kadar uzatılabilecek ücretsiz izne çıkarma işçilerin en çok mağdur olduğu uygulama. Çünkü hem aylarca açlık sınırının altında bir ücrete mahkum ediliyorlar hem de tazminatları yanmasın diye başka bir işe bakamıyorlar.
İşsizlik Sigortası Fonu rakamlarına göre bir iyi bir kötü haber var. İyi haber şu; mayıs ayında 3 milyon 282 bin 817 kişi Kısa Çalışma Ödeneği alırken kontrollü normalleşme dönemi ile birlikte bu rakam 1 milyon 212 bin 308 kişiye indi.
Kötü haber ise şu ücretsiz izne çıkarılmış olan işçilerin sayısı azalmıyor. Şöyle ki mayıs ayında 1.3 milyon, haziran ayında 1,7 milyon, temmuz ayında 1,9 milyon, ağustos ayında ise 1,97 milyon kişi ücretsiz izin desteğinden faydalandı.
BAŞLEVENT: İŞSİZLİK SİGORTASI FONU 100 MİLYAR TL’NİN ALTINA İNEBİLİR
İstanbul Bilgi Üniversitesi'nden Profesör Cem Başlevent sozcu.com.tr’ye yaptığı açıklamada ekonomik aktivitenin pandemi öncesi seviyesine dönmediğini bu yüzden çok sayıda işçinin halen ücretsiz izinde olduğunu söyledi. Başlevent, “Kısa Çalışma Ödeneği kapsamındaki kişilerin azalması normal çünkü haziran ayında ekonominin açılması ile birlikte kısa çalışma ödeneğinden faydalanabilecek firmaların sayısı azaldı.
Kısa çalışma ödeneğinden faydalanmanın nispeten katı kuralları var ve usulsüzlük tespit edilmesi durumunda firmalar ciddi yaptırımlarla karşılaşıyorlar. Bundan ve iş hacminin salgın öncesi döneme ulaşamamasından dolayı çok sayıda işçinin ücretsiz izne çıkarıldığı görülüyor” diye konuştu.
ʻProgramlar devam ederse işsizlik sigortası fonundaki toplam meblağın 100 milyar liranın epeyce altına düşmesi söz konusu olacak.
Yapılan ödemelerden ötürü İşsizlik Sigortası'ndaki paranın 100 milyar TL'nin altına düşme riski olduğuna dikkat çeken Başlevent, “Geçtiğimiz günlerde Çalışma Bakanı’nın dile getirdiği şekilde, bu programlar yıl sonuna kadar devam ederse işsizlik sigortası fonundaki toplam meblağın 100 milyar liranın epeyce altına düşmesi söz konusu olacak.
Olağanüstü koşullarda devreye girmiş olan nakdi ücret desteği programının uzun bir döneme yayılması yerine, emek piyasasının kendi haline bırakılması ve işini kaybeden çalışanların işsizlik maaşından faydalanabilmesi daha sağlıklı olur. Zira bu program hem ücretsiz izne çıkarılan işçiler için hak kayıplarına yol açıyor, hem de resmi işsizlik verilerinin yanıltıcı olmasına neden oluyor” diyor.