Hükümetin ??sizlik Sigortas? Fonu'ndan 2008-2013 y?llar? aras?nda geri ödemek üzere Güneydo?u Anadolu Projesi (GAP) için borç ald??? 11.5 milyar liradan 8 y?ld?r haber al?nam?yor. ??sizin fonundan borç al?nan paran?n bugünkü kar??l??? enflasyon kayb? üzerinden hesapland???nda 33.1 milyar liray? a??yor.
Ödenmesi gereken para, döviz kuru üzerinden güncellendi?inde ise 58 milyar 672 milyon liray? buluyor. Ödeme için bugüne kadar hiçbir plan aç?klamayan hükümetin borcunu ödemesi halinde i?sizlik fonunda pandemi için kullan?labilecek devasa kaynak olu?acak.
GAP BAHANE OLDU
2008 krizinde kaynak s?k?nt?s?na giren hükümet, GAP yat?r?mlar?n? finanse edece?ini belirterek ??sizlik Sigortas? Fonu'ndan 1.3 milyar liray? al?p bütçeye aktard?. Ancak krizin etkisi 2009 y?l?nda devam edince fondan 2.8 milyar lira da o y?l çekildi. Hükümet, bütçe için adeta bedava nakit kayna?a dönü?en i?sizlik fonundan 2010'da 2 milyar 985 milyon, 2011'de 2.6 milyar, 2012'de 1.1 milyar ve en son 2013'te de 685.5 milyon TL para çekti. Böylece 6 y?ll?k dönemde fondan bütçeye aktar?lan toplam tutar o günün paras?yla 11 milyar 511 milyon 523 bin liraya ula?t?. Hükümet bütçesinin gelir cetvellerine yaz?lan bu paralar?n ne kadar?n?n GAP için kullan?ld???, ne kadar?n?n ba?ka giderlere aktar?ld??? aç?klanmad?.
33 ?LE 58 M?LYAR TL
??sizlik Sigortas? Kanunu'na göre, hükümetin harcad??? bu paran?n yeniden fonun hesaplar?na aktar?lmas?, yani borcun ödenmesi gerekiyor. Ancak aradan 8 y?l? a?k?n sürenin geçmi? olmas?na ra?men paran?n iadesi hâlâ yap?lmad?. Üstelik bu süre içerisinde kur ve enflasyon adeta patlad??? için i?sizin paras? adeta ku?a döndü.
SÖZCÜ'nün yapt??? hesaplamalara göre, paralar?n çekildi?i y?llar?n (y?l sonu) tüketici fiyat endeksi (TÜFE) enflasyonu dikkate al?nd???nda 11.5 milyar liran?n bugünkü de?eri 33 milyar 129 milyon liraya kar??l?k geliyor. Al?nan para bugünkü döviz kuruna göre güncellendi?inde ise ödenmesi gereken tutar 58 milyar 672 milyon liray? (7 milyar 26 milyon dolar) buluyor. Müteahhitlere döviz üzerinden ödeme yapan hükümetin i?sizin paras?n? y?llar öncesinin TL tutar?yla ödemesi halinde büyük kay?p ya?anacak.
NASRETT?N HOCA FIKRASI G?B?
GAP için al?nd??? söylenen milyarlarca liran?n ödenmesi konusunda ??sizlik Sigortas? Kanunu'na Nasrettin Hoca f?kras?n? hat?rlatan bir yöntem yaz?ld?. Buna göre i?sizin fonundan pe?in pe?in al?nan nakit paralar ‘GAP yat?r?mlar?ndan elde edilecek getiriler ile varl?k sat??lar?ndan elde edilecek gelirlerin Yüksek Planlama Kurulu'nca belirlenecek oran?' ile fona aktar?lacak. O f?krada, Hoca kom?usundan ödünç para alm??, ancak borcunu bir türlü ödeyememi?. Alacakl? bir gün kap?ya gelince Hoca, “Buradan geçen koyunlar?n yünleri bu çal?lara tak?lacak. Onlar? toplay?p, e?irtip iplik yapt?raca??m. ?pli?i sat?p sana borcumu ödeyece?im” demi?.