Kocaeli Sanayi Odası (KSO) yılın son meclis toplantısını gerçekleştirdi. KSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu ile KSO Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul’un yönetiminde gerçekleşen meclis toplantısına T.C. Ticaret Bakanı Dr. Mehmet Muş konuk oldu.  KSO Meclis Üyeleriyle online ortamda buluşan Bakan Muş, sanayicilerin sorunlarını ve taleplerini dinledi, çözüm önerileri noktasında görüşlerini paylaştı. 

ZEYTİNOĞLU’NA ÖNEMLİ GÖREV

Meclis üyelerinin yoğun katılım sağladığı meclis toplantısı KSO Meclis Başkanı Tuğrul’un meclisi selamlamasıyla başladı. Tuğrul konuşmasına iki tebrikle devam ederek, “TOBB ile Bosna Hersek Dış Ticaret Odası arasında kurulan Türkiye – Bosna Hersek Ticaret ve Sanayi Odası Forumu Eş Başkanı görevini üstlenen Oda Başkanımız Ayhan Bey’i kutluyorum. Ayrıca İslam Ticaret Sanayi ve Tarım Odaları Yönetim Kurulu Toplantısı’nda başkan vekili olarak seçilen TOBB Başkanımız Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu’nu da meclisimiz adına tebrik ediyorum” dedi.

İHRACATTAKİ REKORLARDAN BAHSETTİ

Tuğrul daha sonra sözü KSO Başkanı Zeytinoğlu’na bıraktı. Sözlerine Sarıkamış Şehitlerini anarak başlayan Zeytinoğlu, aylık ekonomik değerlendirmelerini yaptıktan sonra Bakan Muş’a hitaben şunları söyledi: “Sayın Muş, öncelikle zaman ayırarak meclis toplantımıza teşriflerinizden dolayı teşekkür ediyorum. Bu yıl ihracatta gemi hat kısıtlamaları, konteyner bulunamama, emtia fiyatlarındaki artışlar ve çip tedarikinde yaşanan sıkıntılara rağmen rekor seviyelere ulaştık. Bu sıkıntılara rağmen, ülkemizin ihracatında son on iki aylık döneme baktığımızda on bir tane rekor seviye karşımıza çıkıyor. Altı tanesi tüm zamanların en yüksek seviyesi, beş tanesi de içinde bulundukları ayların en yüksek seviyesi.

COĞRAFİ YAKINLIĞIMIZ AVANTAJ

Rekabetçi kurun da ihracatı desteklediğini görüyoruz. Aynı zamanda rekabetçi kur, tüketim malları ithalatının da azalmasına ve orta vadede, üretilebilme imkanı olan ürünlerin ülkemizde üretilmesini de yönlendiriyor. Yine ihracatımızdaki bu sıçramada, Çin’deki maliyetlerin artmasıyla birlikte, bizim lehimize geliştiğini söyleyebiliriz. Çin’den AB’ye ve ABD’ye konteyner fiyatlarındaki ciddi artış nedeniyle, bizim Avrupa Birliği’ne olan coğrafi yakınlığımızın bir kez daha avantaj sağladığını düşünüyoruz. 

AVRUPA İLE DAHA HIZLI TİCARET İÇİN

Avrupa bizim en büyük pazarımız. TIR’larla yapılan ihracatın ne kadar sürdürülebilir olmadığını düşünsek de bu dönemde bize avantaj sağladığını söyleyebiliriz. Fakat önümüzdeki dönemde artan ihracatımız nedeniyle AB ile hızlı ve ucuz demiryolu ağlarıyla bağlanmamız çok önemli. Aday ülke olarak bu konudaki AB fonlarından faydalanmamız için gerekli çalışmaların yapılması gerektiğini de düşünüyoruz. 

KOCAELİ’NİN İHRACATI

İlimizin dış ticaret verilerini paylaşan Zeytinoğlu, “Türkiye geneli ile paralel ilimiz de bu yıl güçlü bir ihracat başarısı gösterdi. Oda olarak ilimizde üretim yapan firmaların dış ticareti ile ilgili Doğu Marmara Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü ile bir çalışma yaptık. Amacımız; ilimizin dış ticaretteki gerçek potansiyelini ortaya çıkarmak. Çalışmanın teknik olarak geliştirilmesi için de desteğinizi talep ediyoruz. Bu yaptığımız çalışma sonucunda 2020 yılında ilimizde üretim yapan firmaların ihracatlarının toplamının 26,6 milyar dolar olduğunu tespit ettik. TİM bu rakamı 12,3 milyar dolar açıklıyor. Kocaeli Gümrüklerinden yaptıkları ihracat 11,7 milyar dolar, Kocaeli Gümrükleri dışından yaptıkları ihracat ise 14,9 milyar dolar. Türkiye  ihracatından aldığımız pay yüzde 15,6. 2021 yılını ise 35 milyar dolar ile kapatacağımızı tahmin ediyoruz” dedi.

DIŞ TİCARETTEKİ PAYIMIZ

Sözlerini sürdüren Zeytinoğlu, “Bu çalışma sonucunda ilimizde üretim yapan firmaların ithalatının 49,1 milyar dolar olduğunu tespit ettik. Kocaeli Gümrüklerinden yaptıkları ithalat 22 milyar dolar, Kocaeli Gümrükleri dışından yaptıkları ithalat  27,1 milyar dolar. Türkiye ithalatından aldığımız pay yüzde 22,3. 2021 yılını ise 75 milyar dolar ile kapatacağımızı düşünüyoruz. Dolayısıyla; Kocaeli dış ticaret hacminin75,7 milyar dolar olduğunu gördük. Türkiye dış ticaretindeki payımız yüzde 19,4”  ifadelerini kullandı.

İLİMİZ POTANSİYELİNİ YANSITMIYOR

Kurumlar tarafından açıklanan resmi verilerin, firma merkezleri baz alınarak açıklandığı için ilimizin potansiyelini tam olarak yansıtmadığını düşündüklerini söyleyen Zeytinoğlu, “Aynı sorunu vergilerde ve İSO tarafından açıklanan ilk 500 listesinde de görüyoruz. İhracat rakamları başta olmak üzere firmaların üretim yaptıkları illere yazılmasının önem arz ettiğine dikkat çekmek istiyoruz. Açıklanan resmi verilerin sağlıklı olmaması halinde devletin vereceği teşvikler ve yönlendirmelerin birebir örtüşmeyeceğini biliyoruz.” diye konuştu.

YEŞİL MUTABAKATA UYUM HEDEFLERİ

İklim değişikliğine olan etkilerin azaltılması amacı ile tüm dünya ülkeleri karbon azaltım hedefleri belirlemeye başladığından söz eden Zeytinoğlu, “AB de ekonomisini döngüsel ekonomi ilkeleri çerçevesinde modernize ediyor ve dijitalleşme ve yeşil ekonomiyi ‘ikiz hedef’ olarak benimsiyor. Yeşil Mutabakat, AB için ekonomik bir büyüme stratejisi. Temel hedef 2030’da sera gazı emisyonlarını yüzde 55 azaltmak, 2050’de ise iklim nötr kıta olmayı başarmak. Türkiye’de benzer adımları atmak için hedefler belirliyor. Bunun başında 2053 iklim nötr olma hedefi geliyor. Bu çerçevede ülkemizin de Paris İklim Anlaşmasını TBMM’de onaylaması ve 2053 için iklim nötr olma hedefini kabul etmesi çok ümit verici gelişmelerdir. Oda olarak biz de üyelerimizin bu konuda farkındalıklarını arttırmak için bilgilendirme seminerleri düzenliyoruz. Ayrıca bu kapsamda karbon ayak izi hesaplanması ve sertifikalandırılması hizmeti de vereceğiz” diye konuştu.

GÜMRÜK BİRLİĞİ MODERNİZASYONU

Yeşil Mutabakata uyumun, AB ile başlatılan pozitif gündem ve Gümrük Birliği’nin modernizasyon süreci açısından da önemli olduğundan söz eden Zeytinoğlu, “Gümrük Birliği’nin; işleyişindeki sorunların düzeltilmesi, bu ilişkinin hizmetler, tarım ve kamu alımları sektörlerini de içerecek biçimde genişletilmesi. 96 yılında sanayideki değişim sayesinde bugün dünya pazarlarına entegre olduk. Gümrük Briliği’nin güncellenmesi ülkemizde tarım reformlarını da başlatacaktır. Bu sayede tarım alanında ciddi yabancı yatırımları çekebileceğimizi düşünüyoruz. Tabii önemli olan yabancı sermaye çekebilecek iklimi oluşturmamız. Gerekli reformların yapılarak, yatırım ikliminin iyileştirilmesiyle, ülkemizin 2004-2005 yıllarında doğrudan yatırımların çekilmesinde yaptığı ivmelenmenin tekrar yakalanabileceğini düşünüyoruz. Yatırımların artması; ihracatın artması, ekonominin istihdam yaratma kapasitesinin artması anlamlarına geleceğinden sürdürülebilir büyüme için çok önemli görüyoruz” dedi.

ÜYELERİN TALEPLERİNİ İLETTİ

Zeytinoğlu konuşmasına üyelerden gelen sorun ve talepleri ileterek devam etti. Zeytinoğlu şunları söyledi: “Dahilde işleme izinleri ve kapatma işlemlerinin Doğu Marmara Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü nezdinde yapmalarını sağlayacak alt yapının oluşturulmasını; KOBİ’ler için dahilde işleme şartlarının kolaylaştırılmasını talep ediyoruz. Bu belgelerin kapatılma aşamasında ekspertiz raporu şartı aranıyor. Aynı zamanda hammadde ithalat veya ihracat esnasında numune alınmış olması şartı da getiriliyor. Bu tespit pratikte uygulanabilir değil. Firmalar Odalara başvurduklarında ithalat-ihracat süreçlerini çoktan tamamlamış oluyorlar. Sadece birim sarfiyat cetvellerinin doğruluğunun Sanayi Odalarınca tetkikinin yeterli olabileceğini düşünüyoruz.

KREDİ KULLANIMLARINA DAİR SORUNLAR

Reeskont Kredileri, piyasadan döviz satın alındığı ve de kredilerin ağırlıklı olarak KOBİ’lere ve net ihracatçı pozisyonundaki şirketlere kullandırma politikası gerekçeleriyle 15 gündür durduruldu. Kamu bankaları da kullandırdıkları diğer tür kredilere ciddi kısıtlamalar getirdi. Kullanılan kredi ile döviz satın alınamayacağı ve diğer bankalara para çıkışı yapılamayacağı bildirilerek bir anlamda kredi kullanımını kapattılar. İç piyasa müşterilerin borç ödemeleri için kamu bankalarından talep etiği kredinin kullandırma şartı olarak; borcun ödeneceği firmadan bahse konu ödemeyi sadece TL ödemeler için kullanmayı taahhüt etme şartı konuldu. 

TEMİNATLARDAKİ SORUNLARA İLİŞKİN…

Döviz alımına gelen bu kısıtlamalar hammaddesini ithal eden firmalar için ciddi sıkıntılar yaratıyor. Kredilerin kullanımındaki ve döviz alımlarındaki bu kısıtlama ve engellerin kaldırılmasını talep ediyoruz. Ayrıca Eximbank’ın, banka teminat mektubu dışındaki teminatlarla kredi kullandırması kapsamının genişletilmesini bekliyoruz.  

SERBEST BÖLGELER…

Serbest bölgeler için yüzde 85 oranında ihracat yapma zorunluluğu şartının yüzde 75’e düşürülmesini; serbest bölgeye gönderilen ÖTV’ye tabi olan mal 60 ya da 90 gün içerisinde ihraç edilmek kaydıyla, yeminli mali müşavir raporuna bağlanarak ödenmiş olan ÖTV’nin iade edilmesi hususunun, yayınlanacak genelge ile netleştirilmesini talep ediyoruz.Yeniden değerleme oranı 36,2 olarak açıklandı. KOBİ´lerimizin şu anki sahip oldukları banka limitlerinin, yeniden ekspertiz yapılmaya ihtiyaç duyulmadan ve masraf yapılmadan aynı oranda yükseltilmesini arzu ediyoruz. Sanayiciler olarak; stabil, öngörülebilir ve enflasyona ezilmeyen bir kur olmasını istiyoruz.

 

TİCARET SİCİLİ OLUŞTURULMASI TALEBİ

Aynı zamanda sicil kayıtlarının ticaret odalarında bulunmalarından dolayı firmalar ticaret odalarına da zorunluymuş gibi kayıt yapılmakta ve bunun neticesinde sanayi odaları hem munzam aidat hem de yıllık aidat geliri yönünden büyük kayba uğramaktadır. Bu sebeple sanayi odaları bünyesinde de ticaret sicillerinin oluşturulmasını talep ediyoruz.”

KSO’YA ZİYARET SÖZÜ

Zeytinoğlu’nun konuşmasının ardından Bakan Mehmet Muş söz alarak KSO Meclisi’ne hitap etti. Bakan Muş, “Kocaeli Sanayi Odası, Türkiye’nin en önemli sanayi şirketlerinin ve sanayicilerinin bir çatısı. Ayhan Bey de beni Kocaeli’ye davet etti ancak bir türlü fırsat bulamadık. Kocaeli Sanayi Odası, yeni yılda çok da geç kalmadan mutlaka ziyaret edeceğimiz odalarımızın başında geliyor” dedi. Bakan Muş daha sonra ülkemizdeki ve dünyadaki gelişmelerden bahsederek konuşmasına şu sözlerle devam etti: 

TAKDİRE ŞAYAN

“Türkiye 20 yılda ciddi bir dönüşümün içerisinde. Pandemi döneminde ihracatçıların ve imalatçıların verdiği mücadele gerçekten takdire şayan.Tüm bu olumsuz şartlara rağmen Türkiye ihracatını önemli bir seviyeye taşıdılar. Bulunduğumuz durumdan geriye düşmek istemiyoruz, daha yukarı nasıl çıkarız onun derdindeyiz. Tabii dünya önemli sınanmalarla karşı karşıya. Covid-19’un farklı dönemlerde farklı varyantları çıkıyor. Şimdi omicron ile mücadele ediyoruz. 

ÜLKEMİZ ETKİLENİYOR

Dünya teyakkuzda, bazı ülkelerde bunun kontrol edilmesi zorlaşınca çeşitli tedbirler alınıyor. Biz de bunları yakından takip ediyoruz çünkü oradaki tedbirler ister istemez bizim üretimimize, ihracatımıza yansıyor. Bu süreçte Türkiye kendi aşısını, Turkocav’ı  hayata geçiriyor. Yakın zamanda yerli aşımızı ülkemizde ve dünyada kullanmak suretiyle bu pandemiye karşı mücadele artacaktır.”

GÜMRÜK BİRLİĞİ KONUSU

Gümrük Birliği modernizasyonu konusuna ilişkin son gelişmeleri paylaşarak konuşmasını sürdüren Bakan Muş, “Bizim en önemli partnerimiz Avrupa Birliği. Göreve geldiğimden beri Gümrük Birliği’nin güncellenmesi için ciddi bir çaba harcıyoruz fakat yapılan son üç konsey toplantısında komisyonun talep etmesine rağmen konseyden bu karar çıkmadı. Benim gördüğüm tablo güncellemeyle alakalı Türkiye tek taraflı fayda sağlamayacak. AB’nin de ciddi istifade  edeceği bir alan. AB ile ticaret hacmimiz 170-180 milyar dolara ulaşmış, dengeli bir ticaret hacmimiz var. Yeni dönemde 200 milyar doları yakalayabileceğimizi görüyorum. 

AVRUPA’NIN BUNA İHTİYACI VAR

Türkiye 84 milyon nüfusu var, yatırım ve sanayileşme konusunda ciddi adımlar atma yönünde ilerliyoruz. Türkiye, nüfus olarak Avrupa’nın yüzde 25’ini oluşturuyor. Gümrük Birliği’nin güncellenmesinin Türkiye’ye ne kadar katkısı olacaksa Avrupa’ya da o kadar katkısı olacak. Bize hak veriyorlar ama AB’nin kendi yapısı içinde karar alması kolay değil, 27 üye ülke var. Ancak biz bu kararın ekonomik saiklerle alınması gerektiğini hep söyledik. Ekonomi ve siyaseti ayırt etmezsek ve kararlar daha erken alınmazsa elde edilecek refah daha geç olur. Gümrük Birliği’nin bugün olmazsa yarın mutlaka güncelleneceğini düşünüyorum. AB’nin de ekonomik faaliyetlerini sürdürebilmesi için buna ihtiyacı var.

AMERİKA BİRİNCİ SIRAYA OTURACAK GİBİ

Başkanımız da söyledi, AB bizim önemli bir partnerimiz ama ABD’de de artık ticaretimizde önemli bir yere sahip. Amerika, önümüzdeki yıl belki dış ticaretimizdeki en büyük partnerimiz olabilir. Uzak ülke stratejisi üzerine çalışıyoruz. Amerika ve Latin Amerika ile ticaretimizi ciddi şekilde geliştirmek istiyoruz. Oralarda çok ciddi potansiyeller var. Sizlerden bu konuda destek bekliyoruz. Yeni dönemde Amerika dış ticaretimizde birinci sıraya oturacak gibi gözüküyor.”

YENİ YATIRIMLARIN HABERCİSİ

İhracatçıları ve sanayicileri kutlayarak sözlerine devam eden Bakan Muş, “İhracatçılarımızı buradan tebrik etmek istiyorum. Her sanayici aslında bir ihracatçı. Dolayısıyla şöyle bir başarı var; büyümenin dinamosu olmuş durumdalar. Yüzde 10-10,5 arası bir büyüme beklentimiz bulunuyor. Bunun yüzde 5 ila 5,5’u sanayiden, imalattan geliyor. Kocaeli; otomotiv, kimya, metal sanayinin bayrak taşıyıcısı bir şehrimiz. Önemli bir merkez. Bursa ile yakınlığı da var. Bu havzada otomotiv, petro-kimya ve metal sanayi anlamında bir kümelenme söz konusu. Otomotiv yedek sanayinin de Kocaeli-Sakarya ve Bursa havzasında kümelendiğini görüyoruz.  Bu havza üretiyor. Önümüzdeki dönemlerde burada yeni yatırımların habercisi olacağını da söylemek isterim” diye konuştu.

AVRUPA’YA DAHA SERİ İHRACAT İÇİN…

AB’ye TIR ile ihracat konusunda da değinen Bakan Muş, “AB ile artan ticaretin TIR’larla taşınması gerçekten çok mümkün gözükmüyor. Farklı güzergahlar üzerinde çalışıyoruz. Çerkezköy ve Kapıkule arasında raylı sistemimiz daha etkin kullanacağız.Yeni inşa edilen bir hat var. Kapıkule’den Avrupa hattına bağlanıyor, ciddi takip ediyoruz bu süreci. Ulaştırma Bakanlığı’ndan edindiğimiz bilgiye göre Çerkezköy Kapıkule arasındaki yeni hat 2 yıl içerisinde bitecek, hizmete alınacak. Orada bir lojistik merkez oluşturarak  çok daha seri bir şekilde Avrupa’ya giriş yapabiliriz. 2023’ten itibaren sınırda karbon uygulamasının başlayacağı bir süreçte mecburen alternatif taşıma modellerini geliştirmemiz gerekiyor” dedi.

İLLERİN ÜRETİMİNİ DAHA SAĞLIKLI GÖREBİLİRİZ

İllerin potansiyellerini yansıtamadıklarına ilişkin konuya dair de konuşan Bakan Muş, “Özellikle üretici iller; Kocaeli, Sakarya, Eskişehir gibi illerde yapılan ihracatların kayıtları ya da ciroları merkezlerde kayıt altına alındığı için farklı rakamlar ortaya çıkabiliyor. Mesela Kocaeli ticaret hacminde daha az gözüküyor. İstatistiklerin tutulmasıyla alakalı bir mesele bu.Önümüzdeki dönem bunun alt yapısı konusunda bir çaba sarf edeceğiz. Bu şekilde illerin üretimini de daha sağlıklı şekilde görebiliriz. Şimdiye kadar bir ilerleme kaydedilemedi gördüğüm kadarıyla bazı zorluklar var ama bu konuda çaba sarf edeceğiz” ifadelerini kullandı.

DÖNÜŞÜM KONUSUNDA SANAYİCİYE DESTEK

AB Yeşil Mutabakatı ile ilgili eylem planının hazırlandığını söyleyen Bakan Muş, “Sanayicilerimizle müzakere ediyoruz. Uyum konusunda ne çok öne çıkmalı ne geride kalmalıyız. Erken hareket edip maliyetleri yüklenmenin anlamı yok, geride kalıp pazarı kaybetmemeliyiz. Hazırlıkları yaptık, sanayinin dönüşümüyle alakalı çaba sarf ediyoruz. Avrupa’daki fonlara ulaşmakla ilgili çaba içerisindeyiz. Kendi içimizde geliştireceğimiz finansal modellerle de dönüşüm konusunda sanayiciye destek olmak istiyoruz” şeklinde konuştu.

KREDİ SORUNU ORTADAN KALKACAKTIR

İhracatçıların yaşadığı kredi sorunu konusunda ilişkin konuşan Bakan Muş, “Son dönemdeki dalgalanmalardan dolayı ihracat kredilerine ulaşmada bir problem söz konusu. Bu dalgalanmalardan dolayı bazı tedbirler alınıyor. Tabii bunun sanayiciyi,  ihracatçıyı etkilememesi lazım. Volatilite gündemimizden çıkacak ve her şey normale dönecektir. İhracatçı Birliklerinin katkısıyla İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi kuruldu. Bu kuruluş ile birlikte, ihracat yapan firmalarımızın ihracat kredilerine ulaşmada yaşadıkları teminat sorununu ortadan kaldırmak istiyoruz. Önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde şirket faaliyetlerine başlayacak ve sorun ortadan kalkacaktır. Yapı, ihracatçının üzerindeki bu yükü alacaktır” dedi.

SORULARI YANITLADI

Serbest bölgeler için ihracat yapma zorunluluğu şartının düşürülmesi talebini değerlendirdiklerini söyleyen Bakan Muş, sanayi odaları bünyesinde ticaret sicili birimlerinin oluşturulması konusunu da değerlendireceklerini belirtti. Bakan Muş son olarak iş insanının, sanayicinin ve ihracatçının işini kolaylaştırmak için çabaladıklarını, kolaylaştırıcı uygulamalar ortaya koyduklarını da sözlerine ekledi. Ardından soruları yanıtlayan Bakan Muş, meclis üyelerine teşekkür etti. Toplantı; 2022 yılı iş programı ile 2022 yılı oda bütçesinin oy birliğiyle kabul edilmesinin ardından son buldu.