Kocaeli Kartepe Uzunbey Mahallesinde 240 bin metrekare alanı kapsayan Çelikhane ve Haddehane projesine verilen “ÇED olumlu” raporunu sert bir dille eleştiren CHP Kocaeli Milletvekili Prof. Dr. Mühip Kanko konuyla ilgili olarak, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’nin cevaplaması için Meclis Başkanlığına soru önergesi verdi.

Kanko, “Seçim döneminde yangından mal kaçırır gibi alel acele Kartepe’deki hurda çelik dönüştürme tesisi için çıkarlan ÇED olumlu raporu, başta Kartepe’de yaşayan vatandaşlarımız olmak üzere, sivil toplu kuruluşlarının ve odaların tüm itirazlarına ve halkın sağlığı hiçe sayılarak, çevresel etkileri göz ardı edilerek hazırlanmış ve kamuoyunun vicdanında hükümsüzlüğünü tescillemiştir” dedi.

Meclis çalışmaları başlar başlamaz Kartepe ilçesinde yapılmak istenen haddahane projesini gündeme taşıyan Kanko, “Doğa harikası Kartepe İlçemize yapılacak olan bu tesis ile birlikte yurtdışından getirilen hurda metallerin eritilmesiyle birlikte civa, kurşun, krom, nikel, çinko, kadmiyum, bakır gibi ağır metaller gaz halinde açığa çıkacak ve bu gazların kümülatif etkisi ilçedeki tarıma, doğaya ve insanımıza, sağlık ve kirlilik açısından negatif yönlü yansıyacaktır. Kocaeli kamuoyunda büyük endişelere neden olan bu proje, içerisinde cevaplanması gereken birçok soruya barındırmaktadır. Halkın sağlığını etkileyecek bu tip projelere Çevre ve İklim Bakanlığının olumlu rapor vermesi ne akla nede mantığa uymaktadır” ifadelerini kullandı.

Haddehane Projesinin Kocaeli'de her geçen gün azalan tarım, turizm ve doğal güzelliklerin ortasına yapılacak olmasını eleştiren Kanko, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’nin cevaplaması için verdiği önergede şu kritik sorunların cevabını istedi;

1.    Başta Kartepe’de yaşayan vatandaşlarımız olmak üzere, sivil toplu kuruluşlarının ve odaların tüm itirazlarına ve halkın sağlığı hiçe sayılarak, çevresel etkileri göz ardı edilerek Uzunbey Mahallesinde 240 bin metrekare alanı kapsayan bir Çelikhane ve Haddehane tesisi kurulması için ‘ÇED olumlu’ raporu çıkarılarak kamu yararı neden göz ardı edilmiştir? 

2.    Devletin asli görevi olan kamu yararı (toplum yararı) bu projede neden kişilerin ve şirketlerin üzerinde tutulmamıştır? Halkın istemediği bir projeyi halka rağmen yapılacak mıdır?

3.    ÇED sürecinde “Halkın Bilgilendirilmesi” ve “Sürece Katılımı Toplantısı” yapılamadığı halde 'Halk bilgilendirilme hakkını kullanmak istemedi.' şeklinde tutanak tutulmuş olması nasıl açıklanabilir?

4.    Kocaeli ve Kartepe’de yaşayan vatandaşların görüş ve itirazları alınmadan bu verilen ÇED olumlu raporu özellikle ilçede bulunan köylerde ORGANİK tarım faaliyetlerinin yürüten üreticiye büyük zarar verecektir. Proje alanında yer alan tarım arazileri ve at çiftliklerinin etkileneceği ortadadır. Projenin Kocaeli'de her geçen gün azalan tarım, turizm ve doğal güzelliklerin ortasına yapılacak şekilde planlanması fayda maliyet analizi bakımından incelenmiş midir?  

5.    Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve bağlı kurum/kuruluşlar ÇED raporunda olumsuz sonuçları belirtmiştir, bu kurum görüşlerine rağmen proje nasıl ÇED olumlu kararı almıştır?

6.    Hurdanın eritilmesinde civa, kurşun, krom, nikel, çinko, kadmiyum, bakır gibi ağır metaller gaz halinde açığa çıkar, bu gazların kümülatif etkisi ne olacaktır?

7.    ÇED raporunda belirtilen hakim rüzgar yönü nasıl belirlenmiştir?

8.    Proje alanı hali hazırda mera olarak kullanılmaktadır. Mera alanının sanayiye aktarılması zaten sanayiye doymuş bir kent için ne kadar uygundur?

9.    Proje alanının yakınında olan diğer sanayi tesislerinin oluşturduğu kirlilikler ile projenin kümülatif etkisi değerlendirmesi yapılmış mıdır?

10.    Hammade olarak kullanılacak hurdanın %70'inin ithal olacağı belirtilmiştir, radyasyon kontrolü nasıl sağlanacaktır? 

11.    Proje işletme süresince oluşacak cüruf tepeleri sebebiyle Kartepe,  Dilovası'na, Kumla Deresi, Dil Deresi'ne mi dönüşecek?

12.    Yapılması planlanan Çelikhane ve Haddehane tesisi sıvı çelik üretimi 4.000.000 ton/yıl sıcak haddeleme kapasitesi 3.500.000 ton/yıl kapasiteli olacaktır. Bu üretim kapasitesinin yıl içinde dengeli olacağı varsayımı ile günlük kapasite yaklaşık 11.111 ton /gün sıvı çelik ve 9.722 ton/gün sıcak haddeleme olarak gerçekleşecektir. Lojistik hizmetleri bakımından projenin bölgeye getireceği trafik yükü başlı başına büyük bir sorun değil midir? 

13.    Kocaeli istihdam uğruna düzensiz göç hareketine maruz bırakılacaktır. Bunu sanayi bölgesi olan Gebze, Dilovası’nda yaşadık, yaşamaya devam ediyoruz. Projenin sağlayacağı istihdam sebebiyle oluşacak göç hareketi nasıl kontrol altına alınacaktır? 

14.    Projenin yapılması planlanan bölgede ve ÇED raporunda, inşaa aşamasında 5,5 KM, işletme aşamasında yaklaşık 3 KM etki alanı olacağı belirtilmektedir. Özellikle meyvecilik, büyükbaş, küçükbaş, kanatlı hayvan (tavuk), arıcılık ve az miktarda tarla ziraatı ve süs bitkileri üretiminin göreceği zarar ile tüm Kocaeli halkının zarar göreceği bu projeye verilen ÇED olumlu raporu ile ilgili yeniden değerlendirmede bulanacak mısınız?

15.    Mevcutta kent içerisinde sıkışıp kalmış Küçük Sanayi Alanlarının ulaşılabilirliği yüksek, konut alanlarından ayrışmış ve hizmet edeceği sanayi tesislerine yakın konumda yer alması hedefi ile belirlenmiş yeni alanlardan biri olan proje alanının, yalnızca bir şirket için değiştirilmeye çalışılması nasıl bir kent planı anlayışıdır? Kocaeli kenti ve halkı için nasıl bir gelecek planı yapılmıştır?

16.    Kocaeli'nin gıda ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılayan bölge sanayiye teslim edildiğinde Kocaeli için üretim nereden sağlanacak? Karbon analizini bu derece arttırmak mantıklı bir adım mıdır?