Medicana International İzmir Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sarhan Sakarya, Koronavirüs'ün ilk tespitinden bugüne ciddi boyutlarda farklı mutasyonların olduğunu ve bu mutasyonların kimi zaman hastalığın yayılmasına kimi zaman da ağır geçmesine neden olan mutasyonlar şeklinde karşımıza çıktığını söyleyerek, şu açıklamada bulundu:

“Bu mutasyonların devam etmesi virüsün yaşam döngüsü ve yaşam şekline bakıldığında gayet normal olarak tanımlanmalı. Çünkü virüs kendi mutasyonlarını onarabilme yeteneğine sahip bir canlı değil. Bu nedenle oluşan bu mutasyonlar sıklıkla gelişiyor. Bu mutasyonların oluşma sıklığında en önemli nedenlerinden bir tanesi ne kadar fazla insanda, canlıda hastalık yaparsa ve orada çoğalma fırsatını bulursa, bu çoğalma sırasında mutasyon oluşumu kaçınılmaz olarak karşımıza çıkıyor.”

 “GÜNLÜK MİLYONLARA ÇIKTIĞIMIZ VAKALARDAN BUGÜNE GELDİK”

Mutasyonların öneminin hastalığın şiddetine ve tuttuğu hücre tipindeki değişikliklere göre ortaya çıktığına değinen Prof. Dr. Sakarya, “Yeni varyant olan Covid-19’un Omicron varyantının bir varyantı E.G 5 Eris tipinin en önemli özelliği Omicron’dan bile daha hızlı yayılabilmesidir. Bu anlamda günlük olarak Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) ve ülkelerin verilerine göre daha önce Omicron’un hakim olduğu dünyadaki Covid-19 vakalarında şu anda Eris vakasının öne geçtiği ve daha sık görüldüğü artık bildirilmekte. Ülkemizde henüz bildirilen vaka yok. Şu anda yaklaşık olarak 55 bin kadar vakadan bahsediliyor, bu da bizim için büyük bir rakam değil. Çünkü günlük milyonlara çıktığımız vakalardan bugüne geldik” dedi.

 “EN FAZLA İNGİLTERE’DE GÖRÜLÜYOR”

Hastalığın toplumdaki sıklığı çok ciddi boyutlara gelmediğini vurgulayan Prof. Dr. Sakarya, “En önemlisi, bunun en fazlası İngiltere’de görülüyor. İngiltere’de görülen vakalarda artık üstünlüğü eline geçirdiği gibi şu anda görülme sayısı yüz binde 1.2 civarında. Bu İngiliz varyantının olduğu dönemde, yüz binde 36 civarındaydı. Ancak şu anda artmış olmaması, daha sonraki dönemlerde, özellikle sonbahar ve kış aylarında yine aynı azlıkta devam edeceği anlamına gelmiyor. Buradaki varyantın üzerindeki değişiklikler yine oluşan mutasyonlarla oluşan değişiklikler olmasına rağmen, toplumsal bağışıklığın edinilmiş olması, bu mutasyon halen mevcut bağışıklık tarafından kolaylıkla alt edilebiliyor. Fakat en önemli faktör, yaş faktörü.

Ayrıca diyabet, kalp, akciğer hastalığı gibi hastalıkları olan riskli gruplardaki insanlar, önümüzdeki dönemde bir doz daha aşı yapılması durumunda muhtemel hastaneye yatışların önüne geçeceği düşünülmekte. Yaş grupları ve risk faktörlerinin bir doz daha aşı yaptırarak kendilerini korumaya almaları önerilecektir. Şu anda Dünya Sağlık Örgütü, önlemleri gevşetmişken, tekrar önlemlerin sıkılaştırılması için gerekli bilgilendirmelerde bulunuyor. Maske, mesafe, hijyen gibi önlemlerin uygulanmasını tavsiye ediyor. Kış aylarını tekrar maskeyle geçireceğimiz anlamı buradan çıkarılabilir” dedi.

DSÖ'DEN ERİS RAPORU

DSÖ, 9 Ağustos'ta Eris varyantına ilişkin bir rapor yayımlamıştı.

Rapora göre, önceden "gözlem altındaki varyant" olan ve statüsü "izlenmesi gereken varyant" olarak değiştirilen Eris'in yaygınlığında istikrarlı bir artış olduğu belirtilmiş, 7 Ağustos itibarıyla 51 ülkeden 7 binin üzerinde numune paylaşılmıştı.

Mevcut kanıtlara dayanarak Eris'in oluşturduğu halk sağlığı riski, diğer mevcut Covid-19 varyantlarının riskine benzer şekilde "küresel düzeyde düşük" olarak değerlendirilmişti.

Eris'in, özelliklerine bağlı olarak küresel olarak yayılabileceği ve vakalarda artışa neden olabileceği de kaydedilmişti.

ERİS VARYANTININ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Eris varyantı, Omicron'dan daha bulaşıcı olduğu düşünülmektedir ve aşılara karşı daha dirençli olabilir. Bununla birlikte, Eris varyantının Omicron'dan daha ciddi hastalıklara neden olup olmadığı henüz net değildir.

Bilim insanları ve doktorlar EG.5.1 olarak da bilinen Eris varyantıyla ilgili bir açıklama yaptı. İngiliz medyasında yer alan haberlerde Eris varyantının 3 belirtisine dikkat edilmesi gerektiği duyuruldu.

Sağlık Koruma Gözlem Merkezi, Eris varyantının son dönemdeki diğer varyantlardan daha hızlı yayıldığını açıkladı. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi de Omicron varyantından mutasyona uğrayan Eris varyantının endişe yaratan varyantlar listesine alındığını duyurdu. Ünlü doktorlardan Johannes Uys, “Eris varyantının belirtileri Omicron varyantına benzer. Eris’in ana belirtileri boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı, kuru öksürük, baş ağrısı ve kas ağrısı” dedi.

Fakat doktorlar, bu hastalığın üç belirtisinin çok kritik olduğuna dikkat çekti. Bu belirtiler ise, “Hapşırmak, hassas sinüsler ve burun tıkanıklığı” olarak öne çıktı. Dr. Uys, “Hastalanan birçok insan daha önce hiç olmadığı kadar hapşırdıklarını dile getirdi. Bazı Eris hastalarında da hassas sinüsler ve tıkalı burunlar öne çıktı” ifadesini kullandı.

ERİS TÜRKİYE'DE GÖRÜLDÜ MÜ?

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, ABD, İngiltere, Fransa ve İsrail gibi ülkelerde yayılan Eris varyantının Türkiye'de görülmediğini açıkladı. "Bu görülen varyantlar sakın bizi endişelendirmesin ve kapandığımız dönemlere geçme gibi bir durum söz konusu değil." ifadelerini kullanan Koca, "Hala Covid görülüyor. Bu dönemde giderek mutasyonlarla, etkinliği daha da azalan bir varyant dönemi görüyoruz." dedi.