İzmit Belediyesi tarafından hazırlanan “Cumhuriyet’in İlk Durağı İzmit” belgeseli, Cumhuriyet tarihinin dönüm noktalarından biri olan Atatürk’ün İzmit Basın Toplantısı’nın 102. yılında, görkemli bir gala ile Yunus Emre Kültür Merkezi’nde tanıtıldı. Galanın özel konuğu ise gerçekleştirdiği söyleyişi ile Prof. Dr. İlber Ortaylı Oldu.  Ortaylı’ya her yıl 16 Ocak Basın Onur Günü etkinliklerinde takdim edilmek üzere yeni bir geleneği başlatmak adına Halide Edip Adıvar Özel Ödülü takdim edildi.  

PLAKET TAKDİMİ 

Protokol konuşmaları sonrasında Kocaeli Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünden Öğretim Üyesi Doç. Dr. Esma Torun Çelik, Belgesel Genel Koordinatörü Umur Talu, Yazar Bengi Başaran’a ve Belgesel Yönetmeni Nebil Özgentürk’e plaket takdiminde bulunuldu.  

ÖDÜL TÖRENİ

Halide Edip Adıvar Özel Ödülü: Prof. Dr. İlber Ortaylı 

16 Ocak Basın Onur Günü Özel Ödülleri Ödüllerini Alan İsimler:  Bedri Dölkeleş, Metin Karan, Yalçın Arslan, Sadun Çetin adına Ayşe Uğuz, merhum Güngör Arslan adına kızı Nazlıcan Arslan

Vefa ve Emek Ödülleri: Murat Yoldaş ve Mine Güler. 

Özel Ödül: Yavuz Donat 

GENİŞ KATILIM

Gala programına ev sahibi İzmit Belediye Başkanı Fatma Kaplan Hürriyet’in yanı sıra, ünlü tarihçi İlber Ortaylı, Belgesel’in yönetmeni Nebil Özgentürk,  Vali Yardımcısı İsmail Gültekin, Baro Başkanı Caner Karakadılar, İstanbul Milletvekili Doğan Demir,  Küresel Gazeteciler Konseyi Başkanı Mehmet Ali Dim, Kocaeli Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Cemal Kaplan, Belgeselin Koordinatörü Umur Talu, usta gazeteci Yavuz Donat, belgesel yapım ekibi, Doç. Dr. Esma Torun Çelik, CHP İzmit İlçe Başkanı Gökhan Ercan, partilerin il ve ilçe yöneticileri ve çok sayıda vatandaş katıldı. 

“UMUDUN FİLİZLENDİĞİ BİR ANDI”

Programda konuşan Başkan Hürriyet şu ifadeleri kullandı; “ Müjdeler Kenti” İzmit…İlklerin kenti… Tarih seni böyle anıyor. Çünkü sen, Cumhuriyetin ilk adımlarına tanıklık eden, bu ulusun aydınlık geleceğine müjdeler veren bir şehirsin, Güzel İzmit’im.  16 Ocak 1923’te Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün bu topraklarda Cumhuriyet fikrini ve kadınlara seçme ve seçilme haklarının verileceğini ilk kez dile getirdiği o gün, yalnızca bir milletin değil, milletimizin geleceğine dair umudun filizlendiği bir andı.

“İDEALLERİ YOLUMUZA IŞIK TUTUYOR”

“İzmit, sen yalnızca tarih yazmadın; sen tarih oldun. Roma’dan Osmanlı’ya, Cumhuriyet’ten bugüne uzanan yolda her dönemin bir parçasını yüreğinde taşıdın. Nikomedia’nın görkemi, Osmanlı’nın mirası ve Cumhuriyetin coşkusu…  Hepsi senin toprağında, taşında, ruhunda harmanlandı. İzmit Cumhuriyet’in kalbinin ilk attığı yer. İzmit’in sokaklarında 102 yıl önce yankılanmaya başlayan Cumhuriyet fikri hala bizimle. Atatürk’ün sesi hala kulaklarımızda, idealleri ise yolumuza ışık tutuyor.

“VAR GÜCÜMÜZLE ÇALIŞIYORUZ”

Bugün, onların bıraktığı bu mirası hatırlamak ve yaşatmak hepimizin boynunun borcu. Onların hikayeleri, yalnızca geçmişimizin değil, geleceğe olan umut ve inancımızın birer nişanıdır. İzmit’in sokaklarında yankılanan bu özgürlük haykırışı, bizlere her zaman güç vermeye devam edecek. İzmit Belediyesi olarak, bu toprakların köklü tarihine sahip çıkmayı bir sorumluluk olarak görüyoruz. Geçmişimizi anlatan, yaşatan ve geleceğe taşıyan projelerle, Cumhuriyetimizin değerlerini yüceltmek için var gücümüzle çalışıyoruz. 

“BİZE GELECEĞE UMUTLA BAKMAYI ÖĞRETTİ”

Bundan iki yıl önce, halkın oylarıyla seçilen ilk kadın belediye başkanımız Leyla Atakan’ın hayat öyküsünü beyaz perdeye taşıyarak, İzmit’in öncü ruhunu gelecek nesillere aktarmıştık. Bugün ise, “Cumhuriyet’in İlk Durağı” belgeseliyle İzmit’in Cumhuriyet tarihindeki onurlu yerini gözler önüne seriyoruz. Bu izlediğimiz muhteşem belgesel bizlere İzmit’in bir Cumhuriyet kenti olarak tarihimizdeki yerini bir kez daha hatırlattı. Ancak daha önemlisi, bizlere geçmişin ışığıyla geleceğe umutla bakmayı öğretti.

“YÜREKTEN TEŞEKKÜR EDİYORUM”

Cumhuriyet; milletimizin geleceğine ışık tutan en değerli mirasımızsa; İzmitliler de, bu kutsal mirasın en yılmaz emanetçileridir.  Bu projede emeği geçen herkese yürekten teşekkür etmek istiyorum. Nebil Özgentürk ve ekibi, bu projeye yürekten bir bağlılıkla yaklaştı. Sağ olsun, var olsun. Umur Talu, Dr. Bengi Başaran ve tüm teknik ekibe ve bu hikayede bize yardımcı olan Doç. Dr. Esma Torun Çelik’e minnettarım.

“İLBER HOCA ÇOK ÖZEL BİLGİLER PAYLAŞACAK”

Ve elbette bu geceyi daha da özel kılan çok kıymetli bir isim aramızda bulunuyor. Türkiye’nin en değerli tarihçilerinden biri olan Prof. Dr. İlber Ortaylı hocamız, birazdan bizlerle Cumhuriyetimizin doğuş hikayesine dair çok özel bilgiler paylaşacak. Bizleri yalnız bırakmadı. Kıymetli yavuz Donat ve basın emekçileri de bizleri yalnız bırakmadı. İnanıyorum ki hocamızın rehberliği, bu tarihi geceyi daha anlamlı hale getirecek. Sayın Ortaylı’ya burada bulunarak bu programa kattığı değer için teşekkürlerimi sunuyorum. 

“HALİDE EDİP ADIVAR ÖZEL ÖDÜLÜ”

İzmit Belediyesi olarak, bu anlamlı akşamda bizleri kırmayıp aramıza katılan Prof. Dr. İlber Ortaylı’ya Halide Edip Adıvar Özel Ödülü’nü takdim etmekten büyük bir onur ve mutluluk duyacağız.   Halide Edip, tıpkı bu toprakların kahraman kadınları gibi Milli Mücadele’nin bir sembolü olmuş, kalemi ve mücadelesiyle bir ulusa ışık tutmuş bir isim.  

“BİR BASIN ONUR GÜNÜ GELENEĞİ BAŞLATMAK İSTİYORUZ”

Ve bugün, onun ismini yaşatacak bu ödülü, tarihimize olan derin katkıları ve Cumhuriyet değerlerine olan bağlılığıyla hepimize örnek olan İlber Ortaylı’ya sunuyor olmak bizler için çok anlamlı. Bu ödülü, sadece bugünün bir anısı olarak düşünmedik; aynı zamanda bir Basın Onur Günü geleneği başlatmak istiyoruz. İzmit Belediyesi olarak, bu yıl itibarıyla Halide Edip Adıvar Özel Ödülü her yıl 16 Ocak Basın Onur Günü etkinliklerinde, Cumhuriyet değerlerine hizmet etmiş kıymetli bir isme takdim edileceğiz. İlk ödülün de böylesine kıymetli bir isme verilmesi bizler için bir gurur vesilesi.

“KAHRAMANLARI GÖNLÜMÜZDE YAŞATIYORUZ”

Son olarak, bu anlamlı gece vesilesiyle Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü, onunla omuz omuza mücadele eden tüm Milli Mücadele kahramanlarını saygı ve minnetle anıyorum. Kara Fatma’yı, Yahya Kaptan’ı, İpsiz Recep’i, Zobuğlu Hasan’ı, Tercüman Ahmet’i ve daha nice isimsiz kahramanı gönlümüzde yaşatıyoruz.

“ACILARI HALA YÜREĞİMİZDE”

Ayrıca, yine bu belgeselde de hatırladığımız ve İzmit’imizin tarihine acıyla kazınmış iki büyük trajedide kaybettiğimiz canlarımızı da anmadan geçemem. Üsküdar Vapuru faciasında kaybettiğimiz kardeşlerimizi ve 1999’daki büyük İzmit depreminde hayatını yitiren yurttaşlarımızı saygıyla yad ediyorum. Onların acıları hâlâ yüreğimizde ve anıları her zaman bizimle. Bizleri bu akşam yalnız bırakmayan herkese teşekkür ediyorum. Bu belgesel bu güzel şehre armağan olsun. 

İZMİT’İN ÖNCÜ ROLÜ VURGULANIYOR 

Nebil Özgentürk’ün yönetmenliğinde hazırlanan belgesel, hem Cumhuriyet’in ilk adımlarının atıldığı bu tarihi günü ölümsüzleştirecek hem de İzmit’in binlerce yıllık geçmişini gözler önüne seriyor. İzmit’in Cumhuriyet tarihinde üstlendiği öncü rolü ve Atatürk’ün eşitlik, özgürlük, halk egemenliği üzerine kurduğu büyük vizyonu bu özel yapımda izleyiciyle buluştu.

GEÇMİŞİ AYDINLATAN GÜÇLÜ KADRO

“Cumhuriyet’in İlk Durağı İzmit” belgeselinin yönetmenliği ve seslendirmesini Nebil Özgentürk’ün, genel koordinatörlüğünü Umur Talu’nun yaptığı, ayrıca senaryo tasarım ve metin yazımını Umur Talu, Dr. Bengi Başaran ve Nebil Özgentürk’ün üstlendiği bu belgeselin, genel editörlüğünde Melda Davran, kurguda Murat Karakuş, yardımcı yönetmenliğinde ise Bilge Espinosa Higuita görev aldı. Kocaeli Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nden Doç. Dr. Esma Torun Çelik, sürece tarihsel doğruluk anlamında destek sağladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın onayıyla İzmit’teki müze ve tarihi mekânlarda yapılan çekimler, belgesele unutulmayacak görsel ve tarihi bir zenginlik kattı.

“BAŞKAN 2 SENE ÖNCE BİZE MÜJDEYİ VERMİŞTİ”

Başkan Hürriyet’in ardından kürsüye çıkan KOGACE Başkanı Cemal Kaplan, “Belgeselde emeği geçen herkesi kutluyoruz. Başkan Hürriyet bize bu müjdeyi 2 sene önce vermişti. Güzel hazırlanmış bir film. Bu filmi daha da güzel ortamlarda izlemek isterdik. 16 Ocak’ın tozlu raflardan çıkarılması çok değerliydi. 1986 yılında eski gazeteciler Bedri Dölkeleş, Metin Karan, rahmetli Güngör Arslan, Yalçın Arslan ve Sadun Çetin 16 Ocak’ı bugüne taşıdılar” dedi.