Aşı yaptırmamak kul hakkına girer

Gündem, 01 Ocak 1970 09:29

Din İşleri Yüksek Kurulu salgın döneminde aşı yaptırmamanın kul ve kamu hakkı olarak değerlendirilebileceğini açıkladı.

Din ??leri Yüksek Kurulu, Prof. Dr. Abdurrahman Haçkal? ba?kanl???nda topland?.

Toplant?da, “Toplum sa?l???n? tehdit eden salg?n hastal?klara kar?? a?? yapt?rmamak kul ve kamu hakk? olarak de?erlendirilebilir mi?” sorusu müzakere edildi, tedbirlere uymaman?n “kul hakk?” de?erlendirildi?ini ifade edildi.

Yap?lan aç?klamada ?u ifadelere yer verildi:

* Dinimiz, insan hayat?n?n korunmas?n? esas alm?? ve buna zarar verecek unsurlar?n ortadan kald?r?lmas?n? emretmi?tir. Sa?l???n korunmas? için önleyici tedbirlere ba?vurulmas? ve hastaland?ktan sonra tedavi olunmas?n?n gereklili?i de bu esas üzerine bina edilmi?tir.

* Hz. Peygamber (s.a.s.) “Tedavi olun ey Allah'?n kullar?!” buyurarak tedavinin önemine dikkat çekmi?tir (Buhârî T?p, 1; Müslim, Selâm 26/69; ?bn Mâce, T?p, 1). Sa?l?kl? ya?amak ve hastal?klara zemin haz?rlamamak için önleyici tedbirlere ba?vurulmas? ve hastalan?nca tedavi olunmas? da bu kapsamdad?r.

* Dolay?s?yla hastal?k risklerine kar?? dikkatli olunmas? ve özellikle bula??c? hastal?klara kar?? gereken tedbirlerin al?nmas? dinimizin bir emridir. Nitekim Allah Resûlü (s.a.s.), bu ba?lamda “Bir yerde salg?n hastal?k ç?kt???n? duyarsan?z oraya girmeyin, bulundu?unuz yerde salg?n hastal?k varsa o bölgeden de ayr?lmay?n” buyurarak (Buhârî, T?p 30; Müslim, Selâm 92-96.) karantina uygulamas?na dikkat çekmi?tir.

* Bir di?er hadis-i ?erifinde de “Bula??c? hastal?k ta??yan?n ta??mayanla ayn? ortamda bulunmas?n? engelleyiniz” (Buhâri, T?p, 53) buyurarak salg?n hastal??a kar?? tedbirli ve ihtiyatl? bir yol takip edilmesini vurgulam??t?r. Hz. Peygamber (s.a.s.), bula??c? hastal??? olan bir ki?inin biat?n? ona dokunmadan alarak bu konudaki hassasiyetini fiilen de göstermi?tir (Müslim, Selâm, 126).

* Bu itibarla; bilimsel usullere uygun olarak üretilen, alan?nda uzman hekimlerce salg?n hastal?klara kar?? koruyucu oldu?u belirtilen a??lar?n kullan?m? dinen de uygundur. Buna göre toplum sa?l???n? tehlikeye ataca?? konusunda galip zan bulunan durumlarda gerekli tedbirlere uymamak, kul ve kamu hakk? ihlali olur.

GEREKÇE

1. ?slam dini insan?n huzur ve güven içerisinde ya?ay?p kullu?unun gereklerini yerine getirebilmesi için uyulmas? gereken temel ilkeler koymu?tur. ?slam âlimleri de bu do?rultuda can, din, nesil, ak?l ve mal ?eklinde s?ralanan be? de?erin (zaruriyyat-? hamse) korunmas?n? insan ve toplum için hayati derecede vazgeçilmez görmü?lerdir. Bu noktada insan hayat?n?n ve sa?l???n korunmas?, en önemli konulardan biri kabul edilmi?tir. Haks?z yere bir cana k?ymak yasakland??? gibi (En‘âm, 6/151), bir insana hayat vermek bütün insanlara hayat vermek gibi de?erlendirilmi?tir (Maide 5/33). ?nsanlar?n kendilerini kendi elleriyle tehlikeye atmamas? emredilmi? (Bakara, 2/195), kendi can?na k?ymas? hatta bunu dil ile dahi temenni etmesi yasaklanm??t?r (Buhârî, Merdâ, 19).

2. ?slam'a göre can, insana bah?edilen ve korunup kollanmas? gereken bir emanettir. ?u halde bir Müslüman, öncelikle ruh ve beden sa?l???n? birtak?m hastal?k ve rahats?zl?klara kar?? korumal? ve bunun için elinden gelen her türlü önleyici tedbire ba?vurmal?d?r. Gerek kendisinin gerekse di?er insanlar?n sa?l???n? tehlikeye atacak tutum ve davran??lardan sak?nmas? Müslüman bireyin önemli görevlerinden biridir. Nitekim Hz. Peygamber'in insanlar?n ço?unun sa?l?k ve bo? vakit nimetleri konusunda gafil davrand??? yönündeki uyar?lar? (Buhârî, Rikâk, 1), insan?n hastalanmadan önce sa?l?kla ilgili koruyucu tedbirleri almas? konusunda çok önemli bir ikaz niteli?indedir.

3. Sa?l???n korunmas? için önleyici tedbirlere ba?vurulmas? ve hastaland?ktan sonra da tedavi olunmas?n?n gereklili?i “can?n korunmas?” ilkesi üzerine bina edilmi?tir. Her hastal???n mutlaka ?ifas?n?n yarat?ld???n? bildiren Hz. Peygamber (s.a.s.) ayr?ca “Tedavi olun ey Allah'?n kullar?!” buyurarak tedavinin önemine de dikkat çekmi?tir (Buhârî T?p, 1; Müslim, Selâm, 69; ?bn Mâce, T?p,

1). Buna göre, öncelikle sa?l?kl? ya?amak ve hastal?klara zemin haz?rlamamak için önleyici tedbirlere ba?vurulmal?, hastalan?nca tedavi olunmal?d?r. Tedavide me?ru alternatiflerin olmad??? durumlarda -normal zamanlarda yasak olan haram bir madde ile tedavi de caiz görülmü?tür. Nitekim bu husus, ?slam f?kh?n?n temellerinden birini olu?turan “Zaruretler yasaklar? mubah k?lar” (Mecelle, md. 21) kaidesinin bir yans?mas?d?r.

4. Bir hastal??a duçar olan Müslüman bireye dü?en en önemli vazifelerden biri kendisi ve çevresindekiler hakk?nda sorumluluk bilinciyle hareket etmek ve özellikle hastal??? bula??c? ise yay?lmas?n?n ve ba?ka insanlara bula?mas?n?n önüne geçmektir. Bu konuda ihmalkâr davran?p kendimize ve ba?kalar?na zarar vermek, kul ve kamu hakk?n?n ihlal edilmesi olup büyük bir vebaldir. Zira dinimizde ki?inin kendisine de ba?kalar?na da zarar vermesi yasaklanm??t?r (Muvattâ, Akdiye, 31; İbn Mâce, Ahkâm, 17).

5. Hz. Peygamber'in veba olan yere girilmemesi ve veba olan yerden ç?k?lmamas? (Buhârî, T?b, 30; Müslim, Selâm, 92-100), cüzzaml? hastalardan uzak durulmas? (Buhârî, T?b, 19) ve bula??c? hastal?klardan aslandan kaçar gibi kaç?lmas? yönündeki emir ve tavsiyeleri (Buhârî, T?p, 16) ile bula??c? hastal??? bulunan bir ki?iyle musafaha etmeyerek geri göndermesi (Müslim, Selâm, 126), ayr?ca hastal?kl? olanla sa?l?kl? olan?n bir arada bulundurulmamas? gerekti?ini belirtmesi (Müslim, Selâm, 104-105) salg?n hastal?klara kar?? gerekli tedbirlerin al?nmas? gerekti?ini aç?k bir ?ekilde ortaya koymaktad?r.

Sonuç olarak, sa?l?k otoritelerince “salg?n” olarak ilan edilen bir hastal??a kar?? gerekli tedbirlerin al?nmas? ve gerekli tedavilerin uygulanmas? noktas?nda Müslümanlar üzerlerine dü?en görevi yapmakla dinen mesuldürler.

Bu itibarla bilimsel usullere uygun olarak üretilen, alan?nda uzman hekimlerce salg?n hastal?klara kar?? koruyucu oldu?u belirtilen a??lar?n kullan?m? dinen de uygundur. Buna göre toplum sa?l???n? tehlikeye ataca?? konusunda galip zan bulunan durumlarda gerekli tedbirlere uymamak, kul ve kamu hakk? ihlali olur.

Gündem, 01 Ocak 1970 09:29

Yorumlar (0)