Gıdada yeni zam beklentisi

Ekonomi, 27 Eylul 2021 16:32

Dünyada artan doğalgaz fiyatları gübrenin tonunu bir günde 500 TL artırdı. ZMO Başkanı Suiçmez, bu durumun üretimi düşürerek fiyatları artıracağına dikkat çekerken; TÜSİAD Gıda ve Tarım Çalışma Grubu Üyesi İnce ise, vatandaşa yansıyacak en az yüzde 15'lik bir zamma işaret etti.

Gıdada yeni zam beklentisi

Avrupa’da doğalgaz fiyatlarının katlanması Türkiye’de de elektrik ve doğalgaz faturalarını kabartmasının yanında gıda fiyatlarında da ciddi zamlara yol açacak.

Doğalgazın gübre üretimindeki ham maddelerden biri olduğunu anımsatan TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Genel Başkanı Baki Remzi Suiçmez, geçen hafta gübrenin tonunun bir günde 500 TL birden arttığı bilgisini verdi.

Suiçmez, Sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmesinde “Gübre zaten yıl başından bu yana yüzde 150 zamlanmıştı. Doğalgaz fiyatlarındaki artışla birlikte bu zam yüzde 200’ün üzerine çıktı. Mevcut durumda zaten pahalılıktan dolayı yeterince gübre alamayan çiftçi, şimdi toprağa daha da az gübre atmak zorunda kalacak. Bu da hem verimi hem rekolteyi olumsuz etkileyerek gıda arzını düşürüp, fiyatları yükseltecek” dedi.

Benzer değerlendirmeyi yapan TÜSİAD Gıda ve Tarım Çalışma Grubu Üyesi ve Yeni Çiftçi Platformu Kurucusu Emrah İnce de “Gübre, çiftçi ekonomisi içerisinde yüzde 15-20’lik bir pay alıyor. Bu durumun nihai ürün fiyatlarını da yüzde 15’in üzerinde enflasyon kadar artırıcı bir etki yapacağını öngörüyorum” dedi.

“Ancak bu oran, beklediğimiz üretim ve verim şartları dahilinde geçerli” diyen İnce, “Eğer üretim yalnızca gübre fiyatlarından dolayı düşmez de buna çiftçinin üretimden uzaklaşması, ekim alanlarının daralması gibi başka faktörler de eklenirse bu durum da gıda fiyatlarını ayrıca yukarı taşıyan bir etki yapacaktır” diye konuştu.

‘6 AY BEKLEMEK DAHA DOĞRU’

Gübre sektörünün ham maddede yüzde 90 oranında dışa bağımlı olduğu belirtiliyor. Kimyevi gübre üretiminin ana ham maddeleri arasında ise doğalgaz bulunuyor.

Sozcu.com.tr’ye konuşan bir başka isim, Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Genel Sekreteri İlknur Menlik ise, gübre fiyatlarındaki son artışların raflardaki gıda fiyatlarına ne oranda yansıyacağının görülmesi için en az 6 ay beklemek gerektiğine işaret etti.

Menlik, “Gıda tedarik zinciri en az 6 ay, bir senelik bir tedarik yönetim anlayışıyla çalışıyor. Yani 6 ay içinde raflara konulacak ürünlerin fiyatları geriye dönük bir yıllık maliyet sistemine göre oluşturuluyor” dedi.

‘ACİL ÇÖZÜM İÇİN SOMUT İNDİRİMLER YAPILMALI’

ZMO Başkanı Suiçmez, gübrede yaşanan son zamlardan sonra çiftçinin tarlasına gübre atabilmesi ve üretim rekoltesi ile verimini koruyabilmesi için acil çözüm olarak girdilerde somut indirimler beklediklerini kaydetti.

Ancak Suiçmez, gübredeki artışların doğalgaz zamlarından sonra daha görünür olduğuna dikkat çekerek, yurt içinde yüksek kur ve ithalata bağımlılık gibi nedenlerle tüm girdilerde yıllardır durdurulamayan artışların da gözden kaçırılmaması gerektiğinin altını çiziyor.

Son bir yılda yem fiyatlarının TÜİK’e göre yüzde 30 arttığını, sahadaki gerçek fiyat artışlarının yüzde 60-70’lere çıktığı bilgisin veren Suiçmez, tohum ve tarımsal ilaçta da benzer artışların olduğuna vurgu yaptı. Suiçmez, gübrenin yılın ilk 9 ayında yüzde 150 zamlanmasına rağmen TÜİK’in gübredeki yıllık artışları yüzde 62 olarak açıkladığını da sözlerine ekledi.

‘PAHALILIĞIN BİTMESİ MALİYETİN DÜŞMESİNE BAĞLI’

Suiçmez, “Yüksek döviz kuruna bağlı olarak girdiler sürekli zamlanıyor. Çiftçinin maliyeti arttıkça vatandaşın ucuza tüketmesi beklenemez. Kısır döngünün bitirilmesi üretim maliyetlerinin düşürülmesinden geçer ancak öyle bir politika da yok. Aksine kuru zıplatıcı kararlar alınıyor. En son politika faizinin düşürülmesinde olduğu gibi… Bu yüzden biz ne enflasyonda ne de gıda enflasyonunda düşüş bekliyoruz” diye konuştu.

TARIMDAN KOPUŞU HIZLANDIRACAK
Tekfen Tarım Eski Genel Müdürü olan, halihazırda yenilikçi tarım teknolojilerini aktaran Yeni Çiftçi Platformu Kurucusu Emrah İnce ise, gübredeki son artışların tarımdan kopuşu hızlandıracağına, çiftçinin tarımdan ve ekimden uzaklaşmasına yol açacağını dile getirdi.

“Dünya piyasalarındaki bu dalgalanmalar tüm ülkelerin tarım sektörünü olumsuz etkileyecektir” diyen İnce, “Bu dalgalanma şüphesiz ki her ülkede farklı olmak üzere çiftçinin tarımdan ve ekimden uzaklaşmasına sebep olacak. Hangi ülkede ne kadar olacak kestirememekle birlikte Türkiye de bundan nasibini alacaktır” diye konuştu.

Tüm bunların gıda fiyatlarında yukarı yönlü etki yaptığına dikkat çeken İnce, şöyle devam etti:

“Bu durum bugünden yarına düzelecek bir durum da değil. Türkiye’de yapılacak havza bazlı planlamalarla ve bitki desenindeki bölgesel planlamalarla hep birlikte inisiyatif alınmalı. Bu inisiyatifin içinde bakanlık da olmalı çiftçi de çiftçi birlikleri de. Bu şekilde üretimi yönlendirmek gerekiyor. Bu denklem makro bir planlamayla çözülebilir. 3-5 yıllık kararlı bir duruşla, Türkiye’nin bu sorunu çok rahat çözebileceğini düşünüyorum.”

GIDA ENFLASYONU ZATEN ZİRVEDE

Öte yandan, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, ülkedeki gıda enflasyonu 2021 Ağustos’ta yıllık yüzde 29 artarak son 28 ayın zirvesine çıkmıştı.

Sozcu.com.tr’ye konuşan uzmanlar, çiftçinin ucuza üretim yapamamasının bedelini tüketicinin pahalılıkla ödediğini vurgulamıştı.

Ekonomi, 27 Eylul 2021 16:32

Yorumlar (0)

Kalan karakter : 450
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Erzurumlular Vakfı’ndan aile içi iftar

Erzurumlular Vakfı’ndan aile içi iftar

Yağmacı AKP belediyeciliğine Kocaeli’de daha fazla izin vermeyeceğiz

Yağmacı AKP belediyeciliğine Kocaeli’de daha fazla izin vermeyeceğiz

Tavşantepe Muhtar adayı  Öztürk destek istedi

Tavşantepe Muhtar adayı  Öztürk destek istedi

Tüpraş İlk Entegre Faaliyet Raporu’nu yayımladı

Tüpraş İlk Entegre Faaliyet Raporu’nu yayımladı

YÖK'ü bu skandal kararını geri çekmeye davet ediyorum

YÖK'ü bu skandal kararını geri çekmeye davet ediyorum

Otobüs biletlerine bayram ve seçim zammı

Otobüs biletlerine bayram ve seçim zammı

Hürriyet, günün ilk ışıklarıyla Hal esnafını ziyaret etti

Hürriyet, günün ilk ışıklarıyla Hal esnafını ziyaret etti

Tutuş, o konuşmayı anlattı: İzmit’i kazandık

Tutuş, o konuşmayı anlattı: İzmit’i kazandık

Merttürk: El ele, omuz omuza, Kartepe'mizi hep birlikte güzelleştireceğiz

Merttürk: El ele, omuz omuza, Kartepe'mizi hep birlikte güzelleştireceğiz

Kamil Ergün hız kesmeden devam ediyor

Kamil Ergün hız kesmeden devam ediyor

Bayburtlulardan Bünyamin Çiftçi’ye sevgi seli

Bayburtlulardan Bünyamin Çiftçi’ye sevgi seli

Din istismarcısı Cübbeli sevap ve günah icat etti

Din istismarcısı Cübbeli sevap ve günah icat etti

Yeni enfeksiyon hızla yayılıyor!

Yeni enfeksiyon hızla yayılıyor!

Sezer: Gölcük Cumhur İttifakı’ndan emin

Sezer: Gölcük Cumhur İttifakı’ndan emin

İzmit Belediyesi çalışanı Ceyhan kansere yenildi

İzmit Belediyesi çalışanı Ceyhan kansere yenildi

Başiskele adayı Mutlu: Emanetleriniz bende olacak

Başiskele adayı Mutlu: Emanetleriniz bende olacak

Erzurumlular’dan Başkan Söğüt’e destek

Erzurumlular’dan Başkan Söğüt’e destek

Başkan Büyükakın, Lokomotif Köyde çocuklarla buluştu

Başkan Büyükakın, Lokomotif Köyde çocuklarla buluştu

Bana abla mabla demeyin artık

Bana abla mabla demeyin artık

Büyükşehir’den yüzde 50 hibeli yumurta tavuğu desteği

Büyükşehir’den yüzde 50 hibeli yumurta tavuğu desteği

Romanlardan Hürriyet’e destek, Roman Dernekleri’ne rest!

Romanlardan Hürriyet’e destek, Roman Dernekleri’ne rest!

Başkan Aygün onuruna veda iftarı

Başkan Aygün onuruna veda iftarı

Tutuş: Eser ve hizmet dolu günlere az kaldı

Tutuş: Eser ve hizmet dolu günlere az kaldı

Bu nasıl bir kibir?

Bu nasıl bir kibir?

Fatih Erbakan'dan adayı geri çekme şartı

Fatih Erbakan'dan adayı geri çekme şartı

Büyükakın: Kocaeli’de sandıkları patlatacağız

Büyükakın: Kocaeli’de sandıkları patlatacağız

CHP adayının seçim aracına taşlı saldırı!

CHP adayının seçim aracına taşlı saldırı!

Tayyip Erdoğan İzmit'te 85 bin kişiye seslendi

Tayyip Erdoğan İzmit'te 85 bin kişiye seslendi

İYİ Partililer birlik mesajını Yürüyüş Yolu’nda verdi

İYİ Partililer birlik mesajını Yürüyüş Yolu’nda verdi

Deprem öncesi doğadaki değişiklikler

Deprem öncesi doğadaki değişiklikler

Erdoğan’dan emekli maaşı açıklaması

Erdoğan’dan emekli maaşı açıklaması

Şehir Tiyatroları’ndan 27 Mart’a özel prömiyer

Şehir Tiyatroları’ndan 27 Mart’a özel prömiyer

NATO yakıt boru hattının delinmesi masum bir olay değildir! 

NATO yakıt boru hattının delinmesi masum bir olay değildir! 

İzmit Belediyesi dev hizmet filosunu halka tanıtıyor 

İzmit Belediyesi dev hizmet filosunu halka tanıtıyor 

Ölene kadar sizinle mücadele etmeye devam edeceğim

Ölene kadar sizinle mücadele etmeye devam edeceğim

Çiftçi: Emin adımlarla Çayırova Yüzyılı’nı inşa edeceğiz

Çiftçi: Emin adımlarla Çayırova Yüzyılı’nı inşa edeceğiz

Gazeteci Şahin Asker muhtarlık için kolları sıvadı

Gazeteci Şahin Asker muhtarlık için kolları sıvadı

Vali Yavuz’dan KOTO ailesine teşekkür 

Vali Yavuz’dan KOTO ailesine teşekkür 

CHP Derince İlçe Başkanı Yamen: Biz bu masalları 23 yıldır dinliyoruz

CHP Derince İlçe Başkanı Yamen: Biz bu masalları 23 yıldır dinliyoruz

KTO Eğitim ve Kültür Hizmetleri Komitesi 2023 yılında parladı

KTO Eğitim ve Kültür Hizmetleri Komitesi 2023 yılında parladı