Balıkçılık Bakanlığı kurulmalı!

Üç tarafı denizlerle çevrili ve bir tane de iç denizi olan bir coğrafyada yaşıyoruz. 

Bu denizler bildiğiniz gibi Karadeniz, Akdeniz, Ege, İstanbul boğazı ve Çanakkale boğazı ile diğer denizlere bağlanan Marmara’dır. 

Denizlerimizde bol miktarda balık çeşidi bulunmaktadır. 

1970-1980'li yıllarda yüzlerce yıllık denizden beslenerek geçinebileceğimiz bir potansiyele sahiptik.

Denizciliğin önemsenmemesi,  gerekli değerin verilmemesi, bilinçsiz avlanma tekne sayılarının çoğalması ve modern teknoloji aletlerinin ortaya çıkmasıyla bugün 2025 yılında balıkçılığın bitme noktasına geldik.

Üzülerek söylüyorum ki gelecek yıllar için balıkçılık sektöründe ne bir ümit, ne de potansiyel görüyorum.

Bunun yanında çipura ve levrek çiftliklerinin kurulması sektöre darbe vurmuştur.

Balıkçılıkta sezon 1 Eylül- 15 Nisan arasıdır.

Gerekli şartlara ve belgelere sahip olanlar bu zaman dilimi içinde avlanabilirler.

15 Nisan ile 1 Eylül tarihleri arası tekneler için önümüzdeki sezona hazırlanma dönemidir.

Boya bakım, ağ tamiri, teknik cihaz bakım ve onarımları aynı dönemde yapılır.

Sezona hazırlık sürecinde tekne personelleri başka işlerde yapabilirler.

Ancak sezon başlarken teknede yeniden buluşulur.

Bazı büyük tekneler sezon boyunca denizlerde olur.

Kumanya malzeme araç ve gereç tamamlanarak denize açılınır.

Arada bir limanlara uğrayıp ikmal de yapabilirler. 

Bazı tekneler de akşam denize çıkar ve sabah limana inerler.

Bunların hazırlıkları günü birliktir.

Türkiye’de balık üretimi ve tüketimi diğer ülkelerle kıyaslama yapıldığında düşük seviyededir.

Halkımız genellikle balıkları tanımamakta ve pişirme usullerini de bilmemektedirler.

Yıllık kişi başı balık tüketimimiz ortalama 8 kilo olarak belirlenmiştir.

Elbette bu ortalama bir değerdir ve herkes eşit düzeyde tüketimde bulunmamaktadır.

Şahsen benim yıllık balık tüketimim 40-50 kilo arasındadır!

Yine halkımızın bir kısmı balığı sofrasında bile göremezken, bazıları da ortalamaların üzerinde tüketmektedir.

2024-2025 sezonu balıkçılık açısından verimli geçmektedir.

Şu anda sezonun bitmesine de 2 ay bir süre kalmıştır.

Eylül ve ekim aylarında palamut bolluğu yaşanmış palamutun tanesi satış noktalarında 50 TL'ye kadar düşmüştür.

Ardından hamsi, istavrit, çinekop, lüfer, tekir gibi balıklar bol miktarda yakalanarak piyasaya arz edilmiştir.

Piyasada da çok yüksek oranda bulunmaktadır.

Palamutun tanesi satış noktasında 500 lira, lüferin tanesi 1000 lira, çinekopun kilosu 500 lira, hamsinin kilosu 200 lira kadar da çıkmaktadır.

1 Mart 2025 cumartesi günü 29 gün sürecek Ramazan ayının başlangıcıdır.

Halktaki genel kanı Ramazan'da balık yenmeyeceğidir. 

Bu yanlış bir zihniyet ve algı olayıdır.

Ramazan ayında da balık yemeye devam edelim.

İşimden dolayı Türkiye'nin birçok ilinde ilçesinde ve köylerinde bulundum.

Pazarları gezmeyi çok severim ve balık tezgahlarını da özellikle takip ederim.

Ne yazık ki çok ilginç durumlara da şahit oldum.

Balık satanlar bu meslekten güzel paralar kazandıkları halde, halkı da kandırmaktadırlar!

Nasıl mı? Mesela kolyoz balığını uskumru diye satıyorlar!

Tırsi balığını, ada çinekopu, orkinos yavrusu tombik yazılı dediğimiz balıkları da palamut diye satabiliyorlar!

Kolyoz balığının kilosu 100 lira, uskumru balığının kilosu 500 liradır.

Herkese bu gibi konulara dikkat etmesini tavsiye ederim.

Balıkçılık sektörü bugün çok büyük sorunlarla karşı karşıyadır.

Eleman istihdamı bir dert, malzeme tesisat almak ayrı bir dert, zira fiyatları çok yüksek!

Bu sektörde yıllarca yer almış ve ağ atmış biri olarak fark ediyorum ki; balıkçılık pek cazip bir meslek olarak görülmemektedir.

Ve toplumun balıkçılara karşı önyargılı bir tutum içinde oldukları da gün gibi ortadadır.

Başka bir tabirle her türlü deniz ürünlerini balıkçılık sektörüne emek veren işçiler sayesinde yiyen, lezzetine bakan kişiler bu mesleği yapanlara küçümseyici gözlerle bakmakta ve hakir görmektedirler!

Günümüz Türkiye'sinde okul okumayanların ilkokul veya ortaokul mezunlarının, ya da işsiz kalanların sığındığı bir liman olmuştur balıkçılık.

Bizim aramızda konuştuğumuz belki bazılarının da bildiği, balığın duası denilen bir tabir vardır.

Bu tabir beni tutan olmasın, yiyen doymasın, alan, satan, ticaretini yapan bol miktarda kazansın şeklindedir.

Bugün lüks restoranlarda tekir, kalkan, lüfer karides, Jumbo, istakoz, kalamar yiyip bunun zevkine varanlar balıkçıların emeklerini göz ardı etmeliler.

Deniz kenarında yaşayanların her zaman için daha taze ve daha ucuza balık yeme şansları olur. 

Balıkçılıkta mal sahibi, yani reis dediğimiz kişi maddi yönden çok güçlü ise sektörde varlığını devam ettirebilmektedir.

Tarım, hayvancılık, balıkçılık için ideal koşullara sahip bir ülkeyiz.

Ancak bu alanlarda gerekli çalışmalar yapılmamaktadır.

Çiftçimizin olduğu kadar, balıkçılarımızın da sahipsizliği söz konusudur.

Hangi balıkçıya sorsanız kendilerini yalnız ve desteksiz hissettiklerini söylerler.

Üst satırlarda da vurguladığım gibi malzeme fiyatları çok pahalı, yetişmiş eleman bulmak da zor.

Pazarlama şartları sıkıntılı, devletin talep ettiği bürokratik işlemler yorucu ve fazla maliyetli.

Balıkçılık sektörünün gelişmesi ve Japonya ile Norveç gibi ülkelerle rekabet edebilmesi için bazı önerilerim olacak.

Öncelikle bir balıkçılık bakanlığı kurulmalıdır.

Sektöre eleman yetiştirmek için gerekli mesleki teknik okulların açılması ve yaygınlaştırılması gereklidir.

Sektör çalışanların güncelliği yakalaması için seminerler ve eğitimler düzenlenmelidir.

Maliyetler düşürülmeli, balıkçılığa devlet desteği arttırılmalı, gerekli görülürse 1-2 yıl denize çıkmak yasaklanmalıdır.

Büyük balık tutanlar ödüllendirilmeli, küçük balık tutanlar da mutlaka cezalandırılmalı.

Özellikle şu anda gündemde olan müsilaj sorununu da çözmeye kafa yorulmalıdır.

Sevgili okuyucularım fazla detaya girmeden, fazla sayısal veri vermeden bu sektörle ilgili bilgilerimi aktardım.

Daha detaylı bilgi almak isteyenler bana 0536 630 08 94 numaralı telefon üzerinden ulaşabilirler.

Son olarak bu meslekle ilgilenen genç kardeşlerime bazı tavsiyelerde bulunmak istiyorum.

Pek revaçta olan bir meslek olmamasına rağmen kariyer planına genç yaşta başlasınlar ve balıkçılığın inceliklerini öğrenmek için hem sektörde çalışsınlar, hem de teorik eğitimlerine tamamlasınlar.

Mümkün olduğu kadar kalifiye olmaya çalışsınlar.

En temelden başlayıp sektör içinde yükselmeye çalışmak en doğrusudur.

Bunlara önem veren her gencin ileride tekne sahibi olmaması için hiçbir neden yoktur.

Tekne sahibi de, 10 yıl sonra, kaptan ve reis bile olabilirler. 

Unutmayalım ki balıkçılık hem akıl, zeka, hem de kuvvet işidir.

İkisi bir arada olduğu zaman balıkçılık sektörü çok zevklidir.

Bunlardan bir veya ikisi eksikse, bu kişilere balıkçılık bir ızdırap haline gelebilir.

Sevgili okuyucularım her zamanki gibi yazımı yine bir fıkrayla bitirmek istiyorum.

Alt satırlarda okuyacağınız fıkranın biraz gerçek yönü de var. 

Çünkü bütün balıklar gerek lezzet, gerekse fayda bakımından hepsi değerli birer besindir. 

İki arkadaş lokantaya giderler ve bir porsiyon balık söylerler.

Biri diğerine bak sen balık kafalarını ye, onları yersen çok akıllı olursun der!

Ve kendisi de balıkların etli kısımlarını yemeye başlar!

Yemek bittikten sonra balık kafalarını yiyen kişi arkadaşına galiba sen beni kandırıyorsun, kafaları bana yedirdin kendin de balıkların etli kısımlarını yedin der.

Arkadaşı da sana biraz önce söyledim balık kafaları akıl seviyesini arttırır diye! 

Yedin bak hemen akıllandın ve gerçeği gördün der!

Tekrar bu sayfada görüşmek üzere…