Öte yandan aile şirketlerinde oldukça nadir de olsa 750 yaşına ulaşmış olanları görmek de mümkün.
“Kuşaklar boyu yaşayan ve büyüyen aile şirketleri” kurabilmenin yolu şirket, ortaklar ve aile arasında kesin sınırlar çizen, kurumsallaşmış bir aile şirketine dönüşmekten geçiyor.
Siz de aile şirketinizi, kuşaklar boyu süren çalkantılı tarihinin yükünden kurtarıp kurumsallaşmaya adım atmak istiyorsunuz.
Peki, kurumsallaşma yolunda hangi kilometre taşlarını aşmalısınız?
Peki Aile şirketi nedir?
Yönetim faaliyetlerinin yürütülmesi sürecindeki tüm yetkilerin aile bireylerinde toplandığı şirketler aile şirketleridir.
Aile şirketlerinin güçsüz ve güçlü noktaları nelerdir?
Aile şirketlerinde sıklıkla aile ve şirket kavramları birbirine karışır.
Şirket içi görevler ve sorumluluklar aile bireyleri arasında yetenek ve deneyime bakılmaksızın dağıtılır.
Hatta bazen kişilere özel konumlar yaratılır.
Kurucu patronların karakteristik özellikleri; girişimci bir ruha, karizmatik bir kişiliğe, doğal liderliğe, risk alabilme yeteneğine ve vizyona sahip olmalarıdır. Ancak belirli bir ölçeğe ulaşıldıktan sonra patronun bu özelliklerinin doğası gereği her şeyi denetim altında tutmak istemesi işleri çıkmaza sokabilir. Kurumsallaşma ve profesyonellerle çalışma ihtiyacı doğan bu noktada aile şirketleri bu doğal sürece karşı direnç gösterir.
Kurucunun, şirketin tüm yönetim fonksiyonlarını kendi etrafında toplaması, şirketin yönetim zafiyeti yaşamasına neden olur.
İkinci ve üçüncü nesillerin de şirket yönetimine katılması şirket ve aile içi huzursuzlukların artmasına neden olabilir.
Nesiller arası çatışmalar yönetim zafiyetini arttırır.
Diğer yandan; Şirketin bilgi birikiminin korunması, rekabet gücünü arttırır.
Kurumsal şirketlerin temel performans belirleyicisi olan “karlılık”, stratejik karar alma süreçlerini sekteye uğratabilirken aile şirketlerinde stratejik kararlar daha kolay alınabilir.
Kurumsal şirketlerin hantallaşma riski vardır. Aile şirketleri daha hızlı, çevik hareket edebilir.
Peki, Kurumsallaşma nedir?
Belirli bir ölçeğe ulaşıldıktan sonra ortaya çıkan yönetim ve organizasyon sorunlarının aşılması için kişilerden bağımsız bir yapının oluşturulmasını sağlamak kurumsallaşmadır.
Aile Şirketlerinin Kurumsallaşmasında 7 Temel Konu; Ortaklar/hissedarlar sözleşmesi, Aile anayasası, Vizyon ve misyonun net olarak belirlenmesi, Yönetim Kurulunda bağımsız üyeler, İş planının (kısa, orta ve uzun) olması, Uzman profesyoneller ile çalışmak ve tüm çalışanlarda menfaat birliği sağlanması, Bağımsız dış denetim ve iç denetim mekanizmalarının yerleşmesi.
Aile şirketlerinde işleyiş nasıl kurumsallaşır?
Şirket içindeki iş ve görev tanımları net olmalıdır.
Şirket içi kurallar ve yönergeler belirlenmelidir.
İşletmedeki (Personel, mali işler, üretim, pazarlama vb.) birimlerin iş akışları tespit edilmeli ve bunlar yazılı hale getirilmelidir.
Yetki ve sorumluluklar objektif ve net olarak tespit edilmelidir.
Kararlar sorumluluklar dahilinde tartışma ve ikna yöntemi ile alınmalıdır.
Yetki ve sorumluluklar, o yetkiyi veya sorumluluğu taşıyabilecek doğru kişilere verilmelidir.
Duygusallıklara izin verilmemelidir.