[email protected]
5510 sayılı kanununun 41/b maddesi gereğince “Er veya erbaş olarak silâh altında veya yedek subay, yedek astsubay okulunda geçen süreler” borçlanılabilmektedir. Buna ilaveten muvazzaf ve ihtiyat askerlikte er veya erbaş olarak silahaltında geçen süreler, 1/1/1950 tarihinden sonra yedek subay okulunda, 26/6/2019 tarihinden sonra ise yedek astsubay okulunda öğrenci olarak geçen sürelerin borçlandırılmasına imkan sağlanmıştır.
1/10/2008 tarihinden önce 1479 ve 2926 sayılı kanunlar gereğince aktif sigortalı olmamaları nedeniyle askerlik borçlanma talepleri reddedilen sigortalı ve hak sahipleri 1/10/2008 tarihinden sonra yeniden müracaatları halinde borçlanma işlemleri aktif sigortalı olma şartı aranmaksızın sonuçlandırılmaktadır.
Örnek 1: 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı 20/5/2008 tarihinde sona eren sigortalı, 15/6/2008 tarihinde askerlik borçlanması için müracaat etmiş, ancak anılan tarihte aktif sigortalı olmadığından talebi reddedilmiştir. 14/6/2011 tarihinde yeniden askerlik borçlanması talebinde bulunan sigortalının askerlik süresi Kanunun 41 inci maddesi
hükmüne göre borçlandırılacaktır.
Örnek 2: 1479 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı vergi mükellefiyetinin 25/2/2008 tarihinde sona ermesi nedeniyle biten sigortalı 18/7/2008 tarihinde vefat etmiş, hak sahiplerinin 2/8/2008 tarihindeki borçlanma talebi askerlik hizmeti ile ölüm aylığı bağlanması için beş yıl sigorta primi ödenmiş olma şartı yerine getirilmiş olmakla birlikte, sigortalının ölüm tarihinde fiili çalışması olmadığı için reddedilmiştir. Ancak, 16/6/2011 tarihinde yeniden borçlanma talebinde bulunan sigortalının hak sahiplerine Kanunun 41 inci maddesine göre borçlanma yaptırılacaktır.
Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar askere alınmaları halinde sigortalılıkları sona ermediğinden bu sigortalılıkları devam ettiği sürece 41’inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen sürelerin borçlandırılmasında zorunlu sigortalılıkları devam edenler dışındakiler borçlanma yapabilecektir.
Askerlikten sayılan hava değişim süreleri
Yapılacak askerlik borçlanmalarında, askerlik süresinden sayılan hava değişim süreleri aşağıda gösterilmiş olup, bu süreleri aşan kısım ile hastalık, ceza vb. nedenlerle uzayan askerlik süreleri borçlandırılmayacaktır.
1111 sayılı Kanuna göre askerlik hizmetini er öğretmen olarak yapanların kıtada maaşsız olarak geçen süreleri borçlandırılacaktır. Sigortalıların er olarak silah altında geçen sürelerinin tamamı veya bir kısmı kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları halinde borçlandırılmakta olup, fiilen silah altında geçmeyen bedelli askerlik süresi borçlandırılmayacaktır.
Borçlanma müracaatının yapılması, borçlanma tutarının hesabı, tebliği ve ödenmesi Sigortalılar ve hak sahipleri, sigortalının en son çalışmasının veya hizmetinin geçtiği Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne ya da Sosyal Güvenlik Merkezine; Kamu görevlileri, SGK Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Daire Başkanlığı’na
borçlanma talep dilekçesiyle başvuruda bulunarak doğum borçlanması yapabilirler. Başvuru için e-devlet de kullanılabilmektedir.
Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının; (a) ve (b) bentleri ile Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanların, Kanunun 41 inci maddesine göre borçlanacakları sürelere ait prim tutarı, sigortalıların veya hak sahiplerinin talepte bulundukları tarihte Kanunun 82 nci maddesine göre prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında olmak üzere kendilerince belirlenen günlük kazancın % 32’si oranında hesaplanacaktır.
2021 yılı askerlik borçlanma tutarları
Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre yapılacak hizmet borçlanmalarında hizmet borçlanılmasında, borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı üzerinden ödenecek prim tutarı: Örnek; 18 ay askerlik yapan bir kişi 540 günün tamamını asgari ücretten borçlanması halinde toplam 20.606,4 TL ödeyecektir.
Borçlanılacak sürenin hesabında ayın 28, 29, 30 veya 31 gün olup olmadığına bakılmaksızın ay 30, yıl 360 gün olarak dikkate alınacaktır. Borçlanılacak sürenin başlangıcı ve bitişinin ay içinde herhangi bir güne rastlaması halinde de ay yine 30 gün alınacak ve borçlanılacak gün hesabı buna göre yapılacaktır.
Tahakkuk ettirilen borç tutarı ilgiliye iadeli taahhütlü olarak tebliğ edilecek, PTT alıntısının ilgiliye teslim edildiği tarih borcun tebliğ tarihi olacaktır. Hesaplanan borç, tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde sigortalı veya hak sahipleri tarafından Kuruma ya da Kurumun anlaşmalı olduğu bankalara ödenecek, bir ay içinde ödenmeyen borçlanmalar ise geçerli sayılmayacaktır. Borcun bir ay içinde tamamının ödenmemesi halinde, ödenen miktara karşılık gelen süre sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir. Bir ay içinde ödenmeyen borçlanmalar için ise yeni başvuru şartı
aranır. Primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmaz.
Borçlanma tutarları asgari ücrete bağlı olduğu için artış yapılmadan önce, Aralık ayı içinde en geç yapılması uygun olacaktır.
Askerlik borçlanmasının emekliliğe etkisi
Sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki sürelerin borçlanılması halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülmektedir. Bu durum yaş olarak daha erken bir tarihte emeklilik imkanı sağlamaktadır. Ancak askerliğin aksine sigorta başlangıcından önceki doğumlar için borçlanma yapılamamaktadır. Sigortalılık borçlanması ile aylık bağlanmasına hak kazanılması durumunda, ilgililere borcun ödendiği tarihi takip eden ay başından itibaren aylık bağlanır.
